Anksiyete Bozukluğu Belirtileri ve Tedavisi

Anksiyete bozukluğu, kişinin günlük yaşamda sık karşılaştığı olaylara karşı aşırı derecede kaygı yaşaması ve üst düzey tepki vermesi durumudur. Bu durum tıp literatüründe farklı dallarda incelenmiş ve çeşitli kısımlara ayrılarak ele alınmıştır. DSM-5 (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, 5th Edition) adlı kitabında bu bozukluğun incelendiği türler şu şekilde sıralanmıştır:

Anksiyete bozukluğu, günlük hayatta karşılaşılan sorunlara karşı aşırı kaygı duyma ve panikleme durumlarından kaynaklanmaktadır. Her bireyde meydana gelebilecek bu durum, hastalık derecesine ulaştığında belirgin belirtiler gösterir. Bir olayın meydana geleceği sırada, olay sırasında ve olaydan sonra devam eden kaygı, anksiyete bozukluğunun temel göstergelerindendir. Anksiyete bozukluğu, her basit durumda yaşanan kaygı veya panik ataklar ile teşhis edilmez. Belirtilerin iyi bilinmesi ve erken önlem alınması gerekmektedir. Alanında uzman bir doktora danışmak ve psikoterapi süreçlerine katılmak bu konuda önemlidir.

Anksiyete bozukluğunun en temel belirtileri arasında aşırı terleme, panik duygusu, kalp çarpıntısı ve tansiyon yükselmesi bulunur. Fiziksel olarak yaşanan bu sorunlar bireyin psikolojisini doğrudan etkileyebilir ve ilerleyen süreçlerde daha büyük beyin hasarlarına yol açabilir. Bu nedenle anksiyete bozukluğu bulunan bireylerin belirtileri yaşaması halinde bir an önce önlem alması önemlidir. Erken tanı ve teşhis, hastalığın ilerlememesi açısından kritik bir husustur. Ayrıca, hastanın yakınlarına da büyük görev ve sorumluluklar düşmektedir. Kişinin yaşadığı sorun hakkında bilgi sahibi olmak ve nasıl yaklaşılması gerektiğini iyi bilmek gereklidir. Psikoterapi süreci sadece hastayı kapsamaz; anksiyete bozukluğu bulunmayan yakın akraba ve dostların da bilgilendirilmesi şarttır.

Öncelikle, kişinin yaşadığı sorun karşısında en basit durumlarda dahi kaygı yaşaması normal kabul edilmemelidir. Anksiyete bozukluğu bulunan bir birey, kaygı içeren düşüncelerle karşılaşır ve bu durum ilerleyen süreçte aşırı paniklemelere ve uzun süreli korku nöbetlerine dönüşebilir. Kişi farkında olmadan en basit konulara dahi aşırı tepkiler verebilir. Olay henüz yaşanmadan panik duygusu ortaya çıkar ve kişi bu olayla yüzleşmek istemez. Olay geçtikten sonra dahi korku ve kaygı devam eder. Anksiyete bozukluğu önlem alınmadığı takdirde büyük fiziksel ve ruhsal sorunlara yol açabilir. Bu nedenle, gerekli tedavi yöntemlerine başvurmak önemlidir.

Anksiyete bozukluğu ile meydana gelen yeti yitimi büyük beyin hasarlarına yol açabilir ve bu durum depresyon problemlerine neden olabilir. Bu durum, hastanın rahatlatıcı etkisi bulunan alkol ve uyuşturucu gibi zararlı maddelere başvurmasına yol açabilir. Anksiyete bozukluğu olan hastaların mutlaka tedavi edilmesi önemlidir. Bu sorunu çözmek amacıyla genellikle doktorlar ilaç tedavisi uygularlar.

Yaygın anksiyete bozukluğu olan hastalara önerilen ilaçların başında antidepresanlar gelir. Bazı durumlarda ise benzodiazepin adı verilen ilaç gruplarının verildiği bilinmektedir. Ancak sadece ilaç tedavisi yeterli olmayabilir. İlaç tedavisiyle birlikte bilişsel davranışçı terapi süreçlerine başvurulması gerekmektedir. Gerekli psikoterapi süreçleri ile kullanılan ilaçlar ancak uygun etkiyi gösterecektir. Genellikle anksiyete bozukluğu olan hastaların bu iki tedavi yöntemine başvurmaları halinde yüksek oranda iyileşme görülmektedir.

İlaç kullanımı ve psikoterapi süreçlerinde dikkat edilmesi gereken bazı hususlar vardır. Bu hususlara dikkat edilmesi halinde istenilen sonuçlar elde edilebilir. Örneğin, kullanılan ilaçların doktor kontrolünde alınması ve oluşabilecek yan etkilere karşı mutlaka doktora danışılması oldukça önemlidir. Ayrıca, ilaç tedavisi 6-9 ay arasında değiştiği için anksiyete bozukluğu bulunan birçok hasta bu süreye tahammül edemeyebilir. İlaç tedavisinin kesilmesi hastalığın daha büyük oranda tetiklenmesine yol açabilir. Benzer durum psikoterapi süreci için de geçerlidir; hastanın mutlaka bu seanslara katılması şarttır. Bu terapi esnasında kişiyi rahatsız eden durumlardan kurtulmak amacıyla etkili yöntemler kullanılır. Anksiyete bozukluğu için kullanılan psikoterapi süreçlerinin başında bilişsel davranışçı terapi gelmektedir.